Met het Boomgaardenloket creëerden Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren en de Nationale Boomgaardenstichting een plek waar iedereen die een hoogstamboomgaard heeft of wil terecht kan met vragen rond aanplant, verzorging, fruitverwerking en subsidies. Geïnteresseerden vinden heel wat informatie online en kunnen contact opnemen voor advies op maat. Daarnaast zijn er cursussen rond specifieke onderwerpen zoals snoeien. De snoeicursussen geraken vlot volzet. Een bewijs van de rijzende populariteit van hoogstam.
Van cidermakers tot de Kerkfabriek
De eigenaars van hoogstamboomgaarden in Haspengouw zijn heel divers: landbouwers, particulieren, organisaties, openbare besturen, de Kerkfabriek, … Er zijn ook steeds meer ondernemers die zelf hoogstamboomgaarden onderhouden voor de productie van bijvoorbeeld cider of sap.
Het Boomgaardenloket wil een echte community creëren voor mensen die met hoogstambomen bezig zijn, zodat ze kennis kunnen uitwisselen en samenwerken. Denk aan mensen die samen fruitbomen snoeien, zeldzame fruitvariëteiten uitwisselen of buren die samen een openbare boomgaard aanplanten.
Natuurlijk komt er een en ander kijken bij het onderhoud van zo’n hoogstamboomgaard. Door op een juiste manier te planten en snoeien, gaan je fruitbomen langer mee en krijg je volle fruitmanden. De website boomgaardenloket.be biedt een schat aan informatie, maar je kan hen ook mailen en bellen met je vragen.
Snoeien doet groeien: snoeicursussen zeer populair
Al doende leert men. Dat geldt ook voor het snoeien van fruitbomen. De snoeicursussen van het Boomgaardenloket lopen vlot vol. Naast theorie zijn er de praktijklessen waarbij de snoeischaar boven komt. Zo ook nu zaterdag tijdens de praktijkles in de boomgaard van Groot-Loon.
Marc Muysoms is een van hen. Hij blaast momenteel voedselbos De Nieuwe Hof aan het kasteel van Nieuwenhoven nieuw leven in. “In dit voedselbos groeit een grote diversiteit aan struiken en fruitbomen, vooral appelen en peren, maar ook pruimen, krieken en noten,” licht Marc toe. “Een groot onderhoud van het bos dringt zich op. Met de kennis uit de snoeicursus wil ik het voedselbos in topconditie brengen en een rijke oogst bekomen. De cursus is voor mij een waardevolle ervaring. De deskundige lesgever deelt zijn kennis op een praktische manier en het is inspirerend om ervaringen uit te wisselen met andere deelnemers. Zo leerde ik dat ik via snoei licht en lucht in de bomen kan brengen, waardoor de vruchten goed rijpen en het risico op ziekten vermindert. Doordat de wind vrij door de bomen kan waaien, vergroot de vitaliteit van de fruitbomen.”
Ook Elena Alves De Oliveira is een van de cursisten. “Ik ben gefascineerd door dit levend erfgoed en de verschillende lagen van geschiedenis, ecologie en voedselvoorziening. Ook draag ik graag mijn steentje bij aan het herstellen van hoogstamboomgaarden en zoek ik mee naar manieren om het fruit te verwerken, onder andere bij Stichting Elzéard in Voeren. Daarnaast werk ik als zelfstandig tuinier, waar het belangrijk en leuk is om met fruitbomen te werken en er op een goede manier zorg voor te dragen.”
Boomgaardencafé
Naast het advies en de cursussen, zal het Boomgaardenloket ook regelmatig evenementen organiseren. Zo vond eind november in Zammelen het eerste Boomgaardencafé plaats voor mensen die een hoogstamboomgaard bezitten of een sterke interesse hebben om fruitbomen te planten. Ze deelden er hun ervaringen en ideeën en brachten hun noden in kaart. Dit concept smaakt alvast naar meer en krijgt in 2025 navolging.