In Gingelom liggen zes grafheuvels of tumuli uit de Gallo-Romeinse tijd. De Twee Tommen en de Drie Tommen liggen op een boogscheut van elkaar, nabij het dorpje Vorsen. In de velden van Montenaken ligt de Avernassetom, de grootste van de zes tommen.
Deze tommen (spreektaal voor tombes) dateren uit de periode van de Romeinse overheersing, vanaf '57 voor Christus. Op dat moment veranderde het landschap ingrijpend. Gemene gronden en kleine boerenfamilies ruimden plek voor grote boerderijen, waar honderden mensen werkten en waar tientallen hectaren landerijen bij hoorden. De eigenaars en familieleden van deze villa’s werden onder de tumuli begraven. Tot op vandaag vormen ze opvallende bakens in het landschap.
Gelet op het erfgoedkundig en toeristisch belang van de tumulisites voor de gemeente Gingelom, werd het project 'tumuli Gingelom' opgestart. Met als doel het inrichten, toegankelijk maken en duurzaam beheren van deze sites. De tumuli zelf waren reeds eigendom van de gemeente. Ondertussen kocht Gingelom ook een strook grond rond de tumuli aan. Door de inrichting van deze ruimte worden de tumuli terug duidelijk zichtbaar in het landschap.
Bij de inrichting van het omliggende landschap houden we rekening met enkele basisgedachten. We gaan er van uit dat de tumuli geen ‘natuur’ zijn, maar ‘cultuur’. Het zijn begraafplaatsen met een emotionele lading. Voor het inhoudelijke verhaal wordt zoveel mogelijk ingespeeld op de mogelijkheden die elke site biedt. De inrichting is bewust eenvormig gehouden en kan dienen als inspiratiebron en huisstijl voor verdere initiatieven rond tumuli en erfgoed in andere Haspengouwse gemeenten.
Je kan de tommen zelf ontdekken met de fiets (via het fietsroutenetwerk, knooppunten 191, 511 en 510). De Twee en de Drie Tommen liggen langs de bewegwijzerde wandeling van de Verbogen Moois Gallo-Romeinse tumuli.
De archeologische vondsten, die in de 19de eeuw onder de middelste van de Drie Tommen werden gevonden, kan je bezichtigen in het Koninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis in Brussel.
Partners
- Gemeente Gingelom
- IOED Haspengouw West
- Provincie Limburg
- Europese Commissie
- Agentschap Onroerend Erfgoed
- Vlaamse Landmaatschappij (VLM)
- Toerisme Limburg
- Toerisme Vlaanderen
- Gallo-Romeins Museum
- Monumentenwacht Vlaanderen vzw
www.galloromeinsmuseum.be