Half oktober gingen de werken van start voor de aanleg en het herstel van poelen in Borgloon. Poelen zijn stille waters die belangrijk zijn voor heel wat planten en dieren, waaronder de zeldzame kamsalamander. Inwoners van Borgloon hielpen bij de zoektocht naar poelen die herstel nodig hadden of plekken waar nieuwe waterpartijen kunnen komen.
Vroeger lagen er veel poelen in Borgloon, maar de meesten daarvan zijn helaas verdwenen. Een spijtige zaak voor de natuur. Bovendien helpen poelen ook om overvloedige regen op te vangen en vormen ze een buffer tegen droogte. Reden genoeg dus om in te zetten op meer van deze stille waters.
Tips van inwoners
Een aantal maanden geleden riep de stad Borgloon haar inwoners op om tips door te geven over plekken waar vroeger een poel lag en locaties waar nieuwe exemplaren kunnen komen. Specialisten onderzochten vervolgens welke locaties de meeste natuurwinst opleveren. Deze winter werkt men op een tiental plekken, onder meer in Gors-Opleeuw, Kerniel en Kuttekoven. Vier van deze locaties zijn door de inwoners zelf aangebracht. Ongeveer de helft van alle poelen binnen dit project zijn nieuwe poelen. Op de overige plekken lag al een poel, maar drong herstel of onderhoud zich dringend op.
‘Op deze manier helpen we soorten om te overleven in ons versnipperde landschap’, legt Bert Lambrechts, gedeputeerde van Milieu en Natuur uit. ‘Dat is zeker van belang voor soorten die niet zo mobiel zijn, zoals amfibieën. Belangrijk voor Borgloon is de kamsalamander. Dit amfibie heeft het in heel Europa moeilijk en staat dan ook op de lijst van strikt beschermde soorten. In Borgloon komt hij momenteel nog op minstens vijf plekken voor. Door op de juiste plaatsen extra poelen te graven, vergroten we de overlevingskansen van deze soort gevoelig.’
Natte stapstenen
Ook heel wat andere planten en dieren, waaronder zeldzame soorten, voelen zich thuis in en rond poelen. Denk maar aan kikkers, padden en libellen. Lambrechts: ‘Zonder dit soort natte stapstenen is de kans groot dat bepaalde dieren en planten uitsterven, zeker in Haspengouw, waar de natuurgebieden eerder aan de kleine kant zijn en zich vooral in de beekvalleien bevinden. Daarom steunen we, naast het project in Borgloon, momenteel nog zes andere biodiversiteitsprojecten die inzetten op het creëren van natuurverbindingen.’
Voor deze realisatie slaan de stad Borgloon, Natuurpunt Borgloon en privé-eigenaars de handen in elkaar. Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren (RLHV) trekt het project, en de provincie zorgt voor financiële ondersteuning. ‘Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren legde de afgelopen jaren al heel wat poelen aan,’ aldus Davy Huygen, medewerker biodiversiteit bij RLHV. ‘Dat deden we onder meer in Heers, Wellen en Bilzen. De poelen in Borgloon moeten in de lente van 2025 klaar zijn om het lokale waterleven op haar wenken te bedienen.’